Αποδέχθηκα με ιδιαίτερη χαρά αυτή την πρόσκληση, να συμμετάσχω κι εγώ σ΄ αυτή την ημερίδα για τον ελληνικό τουρισμό, αλλά και ειδικότερα για τον τουρισμό της Αρκαδίας και δεν σας κρύβω ότι, όπως συμβαίνει κάθε φορά που περνάω τα σύνορα της Αρκαδίας, διακατέχομαι από ανάμεικτα συναισθήματα. Διότι εδώ δεν είμαι μόνο με την ιδιότητά μου του Υπουργού Τουριστικής Ανάπτυξης της Ελληνικής Κυβέρνησης, αλλά και ως Αρκάς, που για όλα τα χρόνια της ζωής μου διατηρώ ζωντανές τις σχέσεις με τη γη της μητέρας μου.

Η Αρκαδία, όπως για όλους μας και περισσότερο για τους Αρκάδες ανά τον κόσμο, είναι πηγή έμπνευσης. Είναι ένας τόπος διαρκούς επιστροφής. Έχω ταξιδέψει πάρα πολύ τα τελευταία 20 χρόνια, και με την προγενέστερη ιδιότητά μου του διπλωμάτη, αλλά και αργότερα του πολιτικού, σε όλο τον κόσμο. Παντού, όπου κι αν πήγα, βρέθηκα σε ισχυρούς αρκαδικούς πυρήνες και δεν σας κρύβω ότι ένιωθα διπλά υπερήφανος εκεί, διότι οι Αρκάδες της διασποράς είναι ίσως από τους λίγους που κρατούν τόσο ζωντανές σχέσεις με τις ρίζες. Άνθρωποι υπερήφανοι, δημιουργικοί, άνθρωποι της προσπάθειας, της δουλειάς, του αποτελέσματος, που διακρίνονται παντού σε όποιον τομέα κι αν επέλεξαν, στα γράμματα, στις τέχνες, στην πολιτική, στην οικονομία.

Η Αρκαδία όμως έμεινε πίσω ενώ οι Αρκάδες πρόκοψαν και ένα από τα καλύτερα κομμάτια της έφυγε, πίσω έμειναν επίσης άνθρωποι που αγαπούν κι αγωνίζονται για τον τόπο τους – αλλά η περήφανη Αρκαδική γη – είναι έξω από τους ρυθμούς της ανάπτυξης γενικότερα της χώρας, πολλώ δε μάλλον της Ευρώπης. Μεγάλες οι ευθύνες, όλων. Και της πολιτείας, αλλά και της Τοπικής ή της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Εμείς όλοι αρωγοί της προσπάθειάς σας και βεβαίως υποστηρικτές κάθε προγράμματος που θα έδινε ανάπτυξη σε αυτό το τόπο.

Θα πω κάτι το οποίο δεν θέλω να το παρεξηγήσετε. Ίσως τελικά η Αρκαδία να διεσώθη επειδή εγκατελείφθη. Τι θέλω να πω; Υπάρχουν περιοχές της Ελλάδος που αναπτύχθηκαν μεν αλλά έχασαν την ταυτότητά τους δε. Η περιγραφή που προηγήθηκε από τον κ. Δήμαρχο με κάνει να πιστεύω ότι τελικά, τώρα συνειδητοποιούμε το πόσο σημασία έχει για τη διατήρηση της ταυτότητας ενός τόπου, η καλλιέργεια καταρχήν της τοπικής συνείδησης σε συνδυασμό και με τρία στοιχεία, πάνω στα οποία πρέπει να στηριχθεί κυρίως η τουριστική πολιτική, που είναι ο πολιτισμός, το περιβάλλον, η ανάπτυξη. Αυτό το τρίπτυχο είναι και η βάση πάνω στην οποία στηρίζεται η σύγχρονη αντίληψη για την τουριστική ανάπτυξη γενικότερα της χώρας. Αυτά τα τρία στοιχεία υπάρχουν σ’ αυτή την ευλογημένη γη. Στην Αρκαδία, ο Θεός, η Ιστορία και η Φύση υπήρξαν ιδιαίτερα γενναιόδωροι σε προσφορά. Τα πάντα έχουμε και με ιδιαίτερη ικανοποίηση σημειώνω ότι αυτό τον καιρό καλλιεργείται και η υπευθυνότητα και η συνείδηση. Εκπρόσωποι της Αρκαδικής γης σε όλα τα επίπεδα, πραγματικά δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό και τα τελευταία χρόνια παρατηρείται πρόοδος.

Η Αρκαδία αποτελεί πραγματικά ένα σπάνιο παράδειγμα για το πόσο πλουσιοπάροχη ήταν, όπως είπα πριν, η ιστορία στην προσφορά της. Ο πολιτισμός της είναι ιδιαίτερα έντονος και ζωντανός. Όπου και να πας σκοντάφτεις επάνω σε ερείπια επτά τουλάχιστον περιόδων πολιτισμού. Αναφέρομαι χαρακτηριστικά, στα πολλά μοναστήρια, στα οποία πριν από λίγο αναφέρθηκε και ο Δήμαρχος. Μονές πολλές, που πράγματι καθιστούν αυτόν τον τόπο ιδιαίτερα ελκυστικό για τον θρησκευτικό τουρισμό. Τα χωριά μας, που κράτησαν ανέπαφη την ταυτότητά τους και που τώρα οι νεότεροι ξαναγυρίζουν πίσω με πολύ αγάπη για την οικογένεια και την ρίζα τους και τα ανακαινίζουν. Ήδη άρχισαν να εκδηλώνουν ενδιαφέρον να έρθουν στην περιοχή και πολλοί από εκείνους που δεν έχουν καμία σχέση με την Αρκαδία αλλά έλκονται για επενδύσεις.

Γίνεται ελκυστική η Αρκαδία. Τα μεγάλα έργα υποδομής την έφεραν πιο κοντά στα αστικά κέντρα και κυρίως στην Αθήνα. Σήμερα δεν έχεις παρά να διαθέσεις μιάμιση ώρα, κάτι που με κάνει να πιστεύω ότι πιο εύκολα παίρνει κανείς το δρόμο πλέον για την Αρκαδία, παρά για τα προάστια της Αθήνας. Όλα γίνονται πιο εύκολα. Εγώ θυμάμαι παιδί ακόμα που θέλαμε επτά ή και οκτώ ώρες για να φτάσουμε εκεί με το τρένο, ή και με δρόμους κάτω από ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες. Είδατε όμως, πώς μέσα σε 40 χρόνια, όχι μόνο η Αρκαδία, αλλά και η Ελλάδα άλλαξε. Τώρα τα πράγματα είναι πιο εύκολα, συγχρόνως όμως είναι και πιο προκλητικά.

Η Αρκαδία μπορεί να αναπτυχθεί τουριστικά. Σε τελευταία ανάλυση, λίγα της έχουν απομείνει. Την υποστήριξη της πολιτείας την έχει. Χρειάζεται όμως ένα master plan για την Αρκαδία. Δεν γίνεται αποσπασματική πολιτική για τον τουρισμό. Ούτε με ένα μικρό ξενοδοχείο ούτε με μία μικρή τοπική παρέμβαση. Πρέπει να καθίσουμε όλοι γύρω από το τραπέζι και να δούμε την Αρκαδία συνολικά. Να εξετάσουμε τις δυνατότητές της, να δούμε ποιες είναι οι αδυναμίες – και έχει πράγματι αδυναμίες σε υποδομές. Αναφερθήκατε πριν από λίγο στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Τρίπολης που θα μπορούσε πράγματι να βοηθήσει σημαντικά στο να γίνει η Τρίπολη και κατ’ επέκταση η Αρκαδία και η γύρω περιοχή, προορισμός και όχι απλά πέρασμα ενός Σαββατοκύριακου.

Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού μπορούν να αναπτυχθούν εδώ, αλλά πρέπει κι εκεί να είμαστε προσεκτικοί. Ξέρετε καμιά φορά, με την καλή διάθεση που όλους μας μας διακρίνει και με την απεριόριστη αγάπη για τον τόπο μας, οραματιζόμαστε πράγματα που δεν πρόκειται να πραγματοποιηθούν ποτέ, γιατί οι καλές ιδέες δεν λείπουν. Ρεαλιστικά και εφαρμόσιμα προγράμματα. Χρειάζεται να γίνει μια ολοκληρωμένη μελέτη, την οποία θα ήθελα να σας γνωστοποιήσω ότι θα την χρηματοδοτήσουμε εμείς, το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης συνεπικουρικά στις προσπάθειες που ήδη έχουν γίνει και από τη Νομαρχιακή και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ώστε την επόμενη φορά που θα βρεθούμε και θα μιλήσουμε για τουρισμό, να ξέρουμε για τι μιλάμε. Γιατί είναι πολύ εύκολο να αναπτύξει κανείς μία έκθεση ιδεών και υψηλών οραματισμών. Μας ενδιαφέρει να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε, πού έχουμε δυνατότητες, πού έχουμε μέσα ή πού δεν τα διαθέτουμε και πώς μπορούμε να ενθαρρύνουμε και να ενεργοποιήσουμε κυρίως τον ιδιωτικό τομέα να επενδύσει.

Μικρής κλίμακας τέτοιες παρεμβάσεις έχουν ήδη δώσει τα αποτελέσματά τους. Μοιραία θα αναφερθώ στον τόπο της καταγωγής μου, που επειδή τον επισκέπτομαι από μικρό παιδί, κάθε μήνα σχεδόν, διεπίστωνα κάθε φορά με απογοήτευση ότι έσβηνε αυτό το χωριουδάκι. Χρειάστηκαν απλές κινήσεις και φαντάζομαι ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου, ότι το Ελληνικό και παραδίπλα η Στεμνίτσα ή αν θέλετε η Στεμνίτσα και δίπλα το Ελληνικό, άρχισαν να γίνονται πόλοι ιδιαίτερα ελκυστικοί για τους ταξιδιώτες. Ήδη η περιοχή έχει κάνει ένα βήμα μπροστά, αλλά δεν παύει αυτό να είναι μικρής κλίμακας. Γι’ αυτό σας είπα πρωτύτερα, ό,τι πρόκειται να γίνει, πρέπει να το δούμε συνολικά για την Αρκαδία.

Η ποιότητα των υπηρεσιών, λυπάμαι που θα το πω, είναι πολύ χαμηλή στην Αρκαδία. Οι εικόνες που παρουσιάσατε πριν από λίγο έχουν μία ρομαντική διάσταση, αλλά είναι και εικόνες εγκατάλειψης. Μερικά πράγματα πρέπει να αλλάξουν.

Σήμερα, όλο και περισσότεροι ταξιδιώτες του κόσμου, Έλληνες και ξένοι, αναζητούν προορισμούς που θα διασταυρώνουν την απλότητα που τόσο πολύ λείπει από τα αστικά κέντρα, αλλά και την ποιότητα. Η Αρκαδία μπορεί να γίνει πολύ ανταγωνιστική. Είπα νωρίτερα ότι έχει φροντίσει γι’ αυτό η ιστορία, ο Θεός, η φύση. Είναι η σειρά των ανθρώπων. Δόξα τω Θεώ, έχει άξιους εκπροσώπους η Αρκαδική γη και πρέπει να σας πω ότι και σαν Δήμαρχος της Αθήνας για οκτώ χρόνια, αλλά και γενικότερα με την ενασχόλησή μου με τα δημόσια πράγματα, διαπιστώνω πόσο σημαντικά έχει εξελιχθεί το Αρκαδικό στοιχείο στη χώρα μας. Προσωπικότητες, που είναι έτοιμες να προσφέρουν και να συνεισφέρουν στο να γίνει αυτός ο τόπος καλύτερος.

Θέλω εδώ ιδιαίτερα να συγχαρώ τους απόδημους Αρκάδες που επέλεξαν σ’ αυτήν εδώ τη φετινή τους συνάντηση να αναδείξουν και αυτή την πλευρά στους προβληματισμούς τους. Διότι και αυτοί πονάνε για το πώς εξελίσσεται ή για το πώς δεν πάνε καλά τα πράγματα στον τόπο τους. Ήδη μπορούν να φανούν ιδιαίτερα χρήσιμοι.

Η Αρκαδική γη έχει αρχίσει να γίνεται ιδιαίτερα γνωστή και στο υπόλοιπο της χώρας. Θα έχετε παρατηρήσει, κυρίως οι Δήμαρχοι των περισσότερο τουριστικών περιοχών της Αρκαδίας, ότι το χειμώνα αρχίζουμε να αντιμετωπίζουμε πρόβλημα καταλυμάτων στην Αρκαδία. Και βέβαια, κάποια βήματα έχουν γίνει. Δεν επαρκούν. Με ιδιαίτερη ικανοποίηση σημειώνω πλέον με την νέα ιδιότητά μου του Υπουργού Τουριστικής Ανάπτυξης, ότι ποιοτικά ο ξενοδοχειακός τομέας, αν και με αργούς ρυθμούς, πάει καλά στην Αρκαδία. Μικρής κλίμακας ξενοδοχειακές μονάδες, υψηλών προδιαγραφών και υψηλής ποιότητας. Αυτό πρέπει να αποτελέσει οδηγό για κάθε γωνιά της Αρκαδίας.

Ανάδειξη των πολιτιστικών σημείων υψηλής σημασίας στην περιοχή, από την αρχαιότητα όπως είπαμε μέχρι τον πλούσιο βυζαντινό μας πολιτισμό. Η σχέση μας με τη φύση, ο ορειβατικός τουρισμός. Είδαμε προ ολίγου σκηνές από διάφορες γωνιές της Αρκαδίας που προσφέρονται, επειδή ακριβώς έμειναν ανέπαφες από τη βάρβαρη σε πολλές περιπτώσεις παρέμβαση του ανθρώπου και είναι σήμερα ιδιαίτερα ελκυστικοί προορισμοί.

Θα ήθελα όμως, αν για κάποιο λόγο έχει χρησιμότητα η δική μου παρουσία σ’ αυτή τη συνάντηση, πέραν του να χαιρετίσω το σημαντικό αυτό γεγονός, ν’ ακούσω με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα όσα λέγονται εδώ και είμαι βέβαιος ότι τα συμπεράσματα του συνεδρίου όταν μας κοινοποιηθούν θα μας δώσουν και άλλες πληροφορίες που δεν είχαμε την ευκαιρία από πρώτο χέρι εμείς να τις ακούσουμε, αν λοιπόν έχει κάποια χρησιμότητα θα ήταν ακριβώς η πρόταση να υπάρξει μία ολοκληρωμένη, θεμελιωμένη και καλά μελετημένη συνεργασία ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους εκπροσώπους της Τοπικής και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Να καθίσουμε κάτω, να δουλέψουμε μεθοδικά και να προχωρήσουμε μπροστά, μ’ ένα σχεδιασμό και μια στρατηγική τουλάχιστον δεκαετίας.

Ξέρετε, υπάρχει μία τάση να θέλουμε να τα κάνουμε όλα σύντομα. Όταν κάτι γίνεται γρήγορα και βιάζει τους όρους πραγματικών δυνατοτήτων ανάπτυξης, τότε οδηγούμεθα και σε λανθασμένες επιλογές. Πρέπει να ξέρουμε πού μπορούμε και τι μπορούμε. Αλλά και πως είμαστε σε θέση να το πραγματοποιήσουμε. Η Αρκαδία έχει μέλλον μπροστά της. Έχει άξιους ανθρώπους, το επαναλαμβάνω. Έχει τη δική μας αμέριστη υποστήριξη. Έχει τη νέα γενιά, που εσείς που ζείτε εδώ κι εμείς που ερχόμαστε συχνά, έχουμε διαπιστώσει, ότι η δεύτερη και η τρίτη γενιά Αρκάδων από τα μεγάλα αστικά κέντρα και από την Αθήνα, όλο και περισσότερο ανακαλύπτει την Αρκαδική της ρίζα και επιδιώκει την επιστροφή.

Εμείς είμαστε εδώ για να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις με σωστά προγράμματα και σωστούς ρυθμούς. Θέλω να πιστεύω ότι σύντομα, όταν πραγματοποιηθεί εδώ μία διευρυμένη συνάντηση με όλους τους παράγοντες που διαμορφώνουν την τουριστική πολιτική της Αρκαδίας – και αυτό είναι υποχρέωση δική μου και θα γίνει μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες – θα είμαστε έτοιμοι. Να μην είναι ακόμα μία συζήτηση και συνάντηση που απλώς, όπως είπα, θα φέρνει στην επιφάνεια τα μεγάλα μας όνειρα και θα σκοντάφτει στις πραγματικές εγγενείς μας αδυναμίες.

Εγώ θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι το Υπουργείο του οποίου προΐσταμαι, θα είναι κοντά στην Αρκαδία. Θα το δείτε αυτό σε εύθετο χρόνο, φθάνει να γίνει σοβαρή, επαγγελματική και σωστή δουλειά. Δυστυχώς, κληρονομήσαμε κακές συνήθειες απ’ το παρελθόν, όπου πολλά ελέγοντο, χρήματα ξοδεύονταν και τίποτα δεν γινόταν.

Θέλω να πιστεύω πως την επόμενη φορά που θα πραγματοποιήσετε αυτό το συνέδριο στην Αρκαδική γη, τα πράγματα θα έχουν αλλάξει προς το καλύτερο. Οι υποδομές θα είναι καλύτερες, οι συνθήκες θα είναι καλύτερες και περισσότερο ενεργός η συμμετοχή της ελληνικής πολιτείας για την οποία είπα στην αρχή ότι δυστυχώς άφησε την Αρκαδία έξω από τον αναπτυξιακό χάρτη της χώρας.

Όσο για τους εκπροσώπους, για μία ακόμη φορά θα ήθελα να τους πω ότι θα είμαστε κοντά τους και αναμένω με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την ημέρα του Σεπτεμβρίου που θα συναντηθούμε όλοι εδώ για να συζητήσουμε. Όσο για εσάς αγαπητοί σύνεδροι, θα ήθελα να σας συγχαρώ για την αγάπη που επιδεικνύετε σε κάθε ευκαιρία προς την γη των προγόνων σας, ή τη γη που σας γέννησε. Να σας καλέσω για μια ακόμη φορά να είσαστε ακόμα πιο ενεργά, κοντά στην Αρκαδική προσπάθεια, όπως αυτή θα ξεκινήσει σε λίγο καιρό και να γνωρίζετε αυτό που είπα και στο ξεκίνημα της ομιλίας μου, ότι όλοι εμείς είμαστε υπερήφανοι για εσάς, αλλά και για τους νεότερους Αρκάδες, πολλοί εκ των οποίων – ίσως δεν το ξέρετε – προερχόμενοι από την διασπορά, θα συμμετάσχουν με τα ελληνικά χρώματα και στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Και μιας και μίλησα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, θα ήθελα να κλείσω – είναι γνωστό ότι υπάρχει μια ιδιαίτερη ευαισθησία μιας και όλη αυτή η προσπάθεια φέρνει από το ξεκίνημά της τη δική μου υπογραφή, όπου από κοινού, με πολλούς άλλους και με υψηλά οράματα ξεκινήσαμε αυτή την προσπάθεια πριν από εννέα χρόνια – ότι τελικά η μεταολυμπιακή περίοδος θα είναι η χρυσή ευκαιρία για την Ελλάδα. Αυτοί καθ’ εαυτοί οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα πετύχουν, θα πάνε καλά, θα διαψευστούν όλοι αυτές οι Κασσάνδρες που τον τελευταίο καιρό μας στεναχωρούν, γιατί η πιο αξιόπιστη απάντηση θα είναι η επιτυχία μας στους Ολυμπιακούς Αγώνες, που είναι δεδομένη και τη διασφαλίζει και η καλή οργάνωση και από την άλλη μεριά και η συμμετοχή των Ελλήνων πολιτών. Αλλά την επόμενη μέρα ξεκινάει ίσως η πιο σημαντική περίοδος για τη σύγχρονη Ελλάδα.

Όλες αυτές οι αλλαγές που συντελέστηκαν, η μεγάλη προβολή που θα έχει η χώρα μας, η επιτυχία που θα καταγραφεί, θα καταστήσουν την Ελλάδα μια ξεχωριστή χώρα με υψηλές δυνατότητες ανάπτυξης. Ένα από τα πλέον προνομιούχα κομμάτια της αναπτυξιακής μας πολιτικής θα είναι ο ελληνικός τουρισμός. Και βέβαια, η Αρκαδία θα έχει όπως είπα και πριν την ξεχωριστή της θέση.

Σας ευχαριστώ,

Δημήτρης Αβραμόπουλος
Υπουργός Τουριστικής Ανάπτυξης